Een tijdje geleden – Corona was even gaan liggen – wandelde ik met mijn goede vriend Peter Deuss door het Antwerpse stadscentrum. We bezochten een aantal galerijen en genoten ondertussen van koffie op de pas geopende terrassen. Zo verzeilden we in mijn lievelingsgalerij De Zwarte Panter (1). Ik raakte met galeriehouder en levend monument Adriaan Raemdonck aan de babbel en vroeg hem uit over het lithografisch werk dat hij in de loop der jaren in de galerij toonde.

Voor ik het wist kreeg ik een uitnodiging om daar eens iets uitgebreider over te komen babbelen. Een paar dagen later stond ik in de coulissen van De Zwarte Panter met Ronald Joossen en kregen we tientallen litho’s te zien. Adriaan vertelde honderduit over hoe dat allemaal tot stand was gekomen. Hij richtte in 1968 De Zwarte Panter op en vanaf 1970 vond de galerie een onderkomen in het  voormalige Sint-Julianusgasthuis, een monument met enkele zalen en een kapel rond een koer aan de Hoogstraat (2). In wat eeuwenlang één van de oudste liefdadigheidsinstellingen van Antwerpen was – werkzaam sinds 1303 – belijden velen ondertussen al meer dan een halve eeuw de liefde voor de kunst dankzij Adriaans enthousiasme.

De Zwarte Panter – de oudste galerie in Vlaanderen (en België?) – heeft daarbij een traditie om grafisch werk te ondersteunen. Zo werd in 1970 Panter Print opgericht, een etsatelier geleid door Roger van Akelijen. In 1971 kwam daar zeefdrukatelier Panter Pers Atelier bij, onder leiding van Roger Vandaele. Een ander grafisch atelier was dat van Rudolf Broulim, Tsjechisch meesterdrukker (3) die vanaf de jaren 1980 in ons land een steendrukatelier uitbouwde en vaak werkte in opdracht van De Zwarte Panter. Zo liet de galerij onder andere haar ‘premies’ voor De Vrienden van De Zwarte Panter in steendrukvorm drukken door Rudolf. Lithograaf Hans Van Dijck neemt sinds 2016 deze taak over, met als resultaat schitterende litho’s, vaak in vele drukgangen uitgevoerd.

Adriaan toont ons mappen met litho’s, bibliofiele uitgaven en nog veel meer. De galerij is daarbij vertegenwoordigd door de beste kunstenaars met onder andere figuren als Fred Bervoets, Jan Vanriet, Sam Dillemans, Nick Andrews, Frieda Van Dun en Kamagurka. Dit jaar tekende Jan Decleir de premieprent De thuiskomst op een lithografische steen: een kleurrijke litho in 4 explosieve kleuren, waar het plezier van afspat. Het is echt fantastisch dat De Zwarte Panter nog altijd ‘echte’ steendrukken van bekende hedendaagse kunstenaars met de hand laat drukken. Ze doet dat in beperkte oplage en in nauwe samenwerking met ervaren meesterdrukker Hans Van Dijck. Zo blijft dit ambacht ook nu nog relevant! Ga dus eens langs bij De Zwarte Panter. Het is één van de meest toegankelijke galerijen van ons land en dat in een beschermd monument!

rudy de lithograef

(1) Meer info over De Zwarte Panter http://www.dezwartepanter.com/.

(2) Meer werk over de site van het Sint-Julianusgasthuis vind je hier.

(3) Aan Rudolf Broulim wijdden we een afzonderlijke blog, die je hier vindt.