Enkele maanden geleden, tussen verschillende lockdowns door, volgde ik twee workshops plaatlitho in het Nederlandse Diepenheim. Vooral in het buitenland, bijvoorbeeld bij Tamarind Institute, gebruikt men deze techniek vaak. Plaatlitho maakt bovendien de link tussen het traditionele steendrukambacht en de offsetdruk, die ook vandaag nog relevant is. 

Plaatlitho is een degelijk alternatief voor werken met stenen. Platen wegen minder dan stenen en zijn makkelijker op te bergen. Zowel het schuren als het prepareren en zelfs het tekenen is anders. Het eindresultaat is ook verschillend van wat je met een steen kan bereiken. Is dat erg? Neen! Het is gewoon een lithografische techniek, waarover je meer technische informatie krijgt op onze pagina horende bij ‘steenloze technieken’.

De ondergrondse Basement Press Diepenheim is één van de weinige plekken in de Lage Landen waar je het vakmanschap van de lithografie nog kan aanleren. Het atelier is goed uitgerust. Naast vier lithografische persen, een gigantische schuurtafel en een reuzenverzameling lithografische stenen, staat er ook een etspers waar plaatlitho’s op kunnen gedrukt worden. Al kan dat ook op een gewone steendrukpers. Twee meesterdrukkers, Aad Hekker en Frank Haafkes staan beeldend kunstenaars en studenten bij in hun creatieve uitspattingen op steen of plaat. Daarnaast lopen er een aantal andere ervaren drukkers rond, die je op allerlei manieren ondersteunen. Het feit dat aan het atelier studio’s zijn verbonden, maakt dat je er tot in de late uren kan doorwerken.

Tijdens de workshop weidde Amsterdams meesterdrukker Aad Hekker ons in de geheimen van het steendrukken op metalen platen in. Ik leerde er veel bij over plaatlitho en lithografie in het algemeen en de inrichting van een lithografische werkplek in het bijzonder. Het is een feit dat iedere meesterdrukker toch een eigen methodiek heeft en dat er niet slechts één zaligmakende manier van werken is. Ik kon er naar hartelust experimenteren met deze wonderlijke grafische techniek. En bovendien leerde ik er een aantal fijne mensen kennen! Diepenheim, een warm aanbevolen plek en mensen om te koesteren.

rudy de lithograef

Meer info over de ateliers en mogelijke workshops vind je via www.basementpress.nl.